Artikelselectie zomer 2024 - De jonge psychiater (2024)

Home > Onderzoek > Artikelselectie

• Jurjen Luykx
• 14 augustus 2024

Daar is ie weer! De seizoenale artikelselectie om de meest in het oog springende wetenschappelijk-psychiatrische publicaties van de zomer van 2024 in sneltreinvaart met jullie door te nemen. Bij deze de selectie met interessante artikelen die in deze periode uitkwamen met een globale beschrijving en een link naar het artikel zelf. Heb je een suggestie voor een artikel, lees je iets interessants in de krant, via een app of op je tablet, e-mail ons dan op [emailprotected]zodat wij het artikel op kunnen nemen in onze lijst! Veel leesplezier.

Translationele studie

Een belangrijke ontdekking op vlak van stressonderzoek legt bloot hoe psychologische stress tot inflammatoire darmziekten (colitis ulcerosa en Crohn) kan leiden: in muizen vonden ze dat cortisol gliacellen in de darmen activeert, die op hun beurt inflammatie via TNF en monocyten veroorzaken, terwijl in bijna een miljoen mensen psychologische stress geassocieerd was met deze darmziekten en een ernstiger beloop ervan (Cell).

ECT

In een Zweedse populatiestudie werd geen verschil gevonden in aantal heropnames en suicides onder patiënten met een psychotische depressie die na hun ECT behandeling wel of geen onderhouds ECT ontvingen. (N=1873 waarvan 130 onderhouds ECT, Acta Psychiatrica Scandinavica).

Overige behandeling

Een meta-analyse vindt dat fysieke inspanning goed werkt tegen depressie, vooral als het intensief gedaan wordt, maar de kwaliteit van de studies is over het algemeen laag (N=218; BMJ).

Magnetische convulsietherapie (‘magnetic seizure therapy’), een behandeling waarbij met een magnetisch veld een meer lokaal insult dan met ECT wordt opgewekt, bleek in vergelijking met unilaterale ECT even effectief en geassocieerd met minder cognitieve en fysieke bijwerkingen bij patiënten met een depressieve episode in het kader van depressie of een bipolaire stoornis (N=73; JAMA Psychiatry).

Behandeling met psychedelica had een even groot effect op gevoelens van welzijn in ouderen (>60 jaar) als in volwassenen. Acute psychedelische effecten werden door ouderen als minder intens ervaren dan door volwassenen. (N=124, American Journal of Geriatric Psychiatry).

In deze studie bleek tweemaal per week schematherapie of psychoanalytische psychotherapie (totaal 50 sessies) effectiever dan eenmaal per week psychotherapie (totaal 25 sessies) bij patiënten met een depressie en comorbide persoonlijkheidsstoornis. (N=246, British Journal of Psychiatry).

Medicatie

Een registerstudie toont aan dat pneumonie vooral met anticholinerge lading van antipsychotica is geassocieerd, op dosis-afhankelijke wijze (N=61.000 patiënten met schizofrenie; JAMA Psychiatry).

Een gecombineerde analyse van echte-wereldstudies en RCT’s toont aan dat relatieve effecten van antipsychotica goed overeenkomen tussen de twee, maar dat absolute effecten in de echte wereld hoger lijken; depotantipsychotica bleken effectiever in de echte wereld dan in de RCT’s (N=100.000 patiënten met schizofrenie; Lancet Psychiatry).

In een gerandomiseerde studie bleek dosisreductie van antipsychotica geassocieerd met een anderhalf keer verhoogd risico op heropname, zonder dat verbetering in functioneren optrad (N=252; Lancet Psychiatry).

In een Deense populatiestudie bleken verschillende factoren geassocieerd met het 5-jaar continueren van ADHD medicatie: vrouw, leeftijd tussen de 31 en 50 jaar, slaapproblemen, lagere intelligentie, co-morbide eetstoornis en medicatie switch. (N=23.916, Acta Psychiatrica Scandinavica).

In een observationele studie onder ouderen > 60 jaar, werden lagere heropname cijfers en een vergelijkbare tolerantie gevonden voor het gebruik van antipsychotica depot in vergelijking met orale medicatie (The American Journal of Geriatric Psychiatry).

Bij 37.9% van de 196 patienten die clozapine gebruikten in deze cohort studie werden obsessief-compulsieve symptomen gevonden. Na remissie van psychose werd er een correlatie gevonden tussen dwanghandelingen (checken) en de clozapinespiegel. (M=196, British Journal of Psychiatry).

In een review komt naar voren dat anticonvulsiva zoals vaproinezuur, carbamazepine, oxcarbazepine en topiramaat, niet effectief zijn in de behandeling van gedrags- en psychologische symptomen van dementie. (N=12 RCT, The American Journal of Geriatric Psychiatry).

Epidemiologie

Uit een grote UK biobank studie komt naar voren dat een voedingspatroon met hogere pro-inflammatoire karakteristieken een verhoogd risico geeft op depressie en angst. Deze relatie wordt gemedieerd door biologische leeftijd. (N=>600.000, JAD).

In een studie naar hechting onder zwangere koppels werd gevonden dat zowel prenatale angst- als depressieve symptomen voorspellend waren voor postnatale angst- en somberheid. De auteurs pleiten voor het routinematig screenen op deze klachten tijdens de zwangerschap bij beide ouders. (N=211, JAD).

Een meta-analyse laat zien dat vrouwen tijdens de menopauze een hoger risico hebben op het ontwikkelen van depressie in vergelijking met vrouwen vóóraf aan de menopauze. Bij postmenopauzale vrouwen werd geen verhoogd risico op depressie gevonden vergeleken met premenopauzale vrouwen (N=9141, JAD).

In een 15 jaar durende longitudinale studie werd een verhoogd risico op het ontwikkelen van dementie gevonden onder patiënten met ADHD, met name lewy body dementie werd gevonden (N=270, The American Journal of Geriatric Psychiatry).

Gerelateerde artikelen